Zafer Çemberi (“Arc de Triomphe”)
Paris’in ünlü « Champs Elysées » caddesinin başlangıcında bulunan, « Etoile » meydanında yer alan Zafer çemberi Fransa’nın milli tarihinin en önemli sembolü sayılabilir. Paris’in ise vazgeçilmez mekânlarından biridir.
Etoile meydani, dolayısıyla Zafer Çemberide, 12 caddenin buluşma noktasıdır. Bu yüzden bu meydana Etoile ismi verilmiştir (yani yıldız).
Zafer çemberinin terası Champs Elysées caddesinin ve Paris’in muhteşem bir görüntüsünü sunuyor.
1806 tarihinde inşaatı Napolyon tarafından emredilmiştir. Napolyon’un projesi Louvre ve Bastille meydanından geçen devasa bir cadde inşa ettirmekti.
Savaş dönemlerinde inşaat durdurulduysa da 29 Temmuz 1836 tarihinde yapımı tamamlanmıştır.
Bugünlerde tarihsel açıdan Zafer çemberinin Fransa için önemli bir yeri vardır. Çemberin altında « meçhul asker »’in mezarı bulunmaktadır. Birinci dünya savaşı esnasında ölen ve kimliği belirlenemeyen bu asker (ihtimalen Fransız), o savaş esnasında hayatlarını kaybeden bütün askerlerin temsil etmektedir. 11 Kasım 1920 tarihinde meçhul askerin mezarı zafer çemberinin altına yerleştirilmiştir. 1923 ise « ebedi ateş » bu mezarın bas ucunda yakılmıştır. O günden bugüne, her aksam saat 18.30’da bu ateş çeşitli savaş gazileri dernekleri tarafından savaşta ölen askerlerin anısına tekrar yakılmaktadır. 14 Haziran 1940 tarihinde dahil, yani Almanların Paris’e işgal için girdiklerinde, alman askerlerin izni ve gözetimi altında bu ateş yine yakılmıştır.
Yapının dış duvarlarında Fransa’nın büyük ihtilalcileri ve Napolyon tarafından kazanılan savaşların isimleri yazılıdır. İç duvarlarında ise Napolyon tarafından kurulan birinci imparatorluk zamanında görev yapan üst düzey askerlerin isimleri bulunmaktadır. Altı çizilmiş isimler savaşta hayatına kaybedenleri belirtmektedir.
Zafer çemberinin dört tarafı savaş illüstrasyonlarıyla süslenmiştir. Bunların her biri belli bir sahneyi canlandırmaktadır. En önemlileri ise:
- Napolyon’unda bulunduğu « Zafer » sahnesi (1810, « Le Triomphe »)
- « Dayanma hareketi » ( « La Résistance »)
- « Barış » («La Paix »)
- « Gönüllülerin gidisi » (1792, « Le Départ des Volontaires », ayrıca « La Marseillaise » adını da taşıyor)
Napolyon’un vefatında (15 Aralık 1840), cesedinin külleri zafer çemberinin altından geçirilmiştir.
Yazar Victor Hugo cesedi Panthéon’a gömülmeden önde 22 Mayıs 1885 gecesini çemberin altında geçirmiştir.
1.nci ve 2.nci dünya savaşlarının bitiminde Fransız ordusu yine çemberin önünden geçmiştir.
Günümüzde ise, her yıl 14 Temmuz tarihindeki Fransız milli bayramında, Fransız ordusu Champs Elysées caddesinden ve bitiminde zafer çemberinden geçmektedirler.
